• Psychologiczne i pedagogiczne uwarunkowania nauki ortografii.

    Jedną z podstawowych umiejętności, którą kształtuje się w okresie wczesnoszkolnym, jest umiejętność pisania, rozumiana nie tylko jako czynność polegająca na poprawnym kreśleniu znaków graficznych pisma, ale także wdrażająca do poprawności gramatycznej, ortograficznej i stylistycznej.
    O umiejętności pisania można mówić wtedy, gdy dziecko rozumie sens i budowę pisanych słów, zastanawia się nad wyborem właściwej litery i sprawnie posługuje się zasadami ortograficznymi. W wyniku systematycznych ćwiczeń czynności pisania automatyzują się, przechodząc w nawyk ortograficzny, czyli pisanie bezbłędne, które nie wymaga już zastanawiania się nad każdym wyrazem.
    Wyniki nauczania w dużym stopniu zależą od aktywności uczniów na lekcji. Dziecko ucząc się kieruje się różnymi motywami, jednym z nich jest zainteresowanie. Zainteresowanie w sytuacji ucznia, którego pamięć i uwaga mają charakter procesów mimowolnych stanowi warunek niezbędny. Dziecko skupia uwagę na przedmiotach interesujących, na ćwiczeniach, które zaciekawiają. Ulega łatwo znużeniu i zmęczeniu, gdy praca jest monotonna i długo nie widzi jej efektów. W koncentracji uwagi pomaga zainteresowanie wyróżnionymi wyrazami i chęć ich zapamiętania. Zatem stosowanie na zajęciach ciekawych tekstów, zagadek, ćwiczeń przeprowadzanych w formie zabaw i gier, interesujących pomocy naukowych należy uznać za czynnik motywujący do uczenia się.
    Duże znaczenie motywacyjne ma również stawianie uczniom zadań w formie zachęty i pochwały. Nagrody bardziej i trwalej pobudzają do uczenia się niż kary.
    Uświadomienie uczniowi, że nawyki w nauce ortografii zależą w dużym stopniu od niego samego, a opanowanie ortografii jest ważną umiejętnością w życiu człowieka.
    Oceniając udział procesów poznawczych i emocjonalnych w nauce ortografii, spostrzega się ich zbieżność. Zainteresowanie ucznia poprzez ciekawe ćwiczenia ortograficzne i kształcenie świadomego stosunku do języka wpływa na rozwój myślenia, koncentrację uwagi i szybsze zapamiętywanie.

• Mulitmedialne programy edukacyjne wykorzystywane w nauczaniu ortografii.

    Programy edukacyjne rozprowadzane na dyskach CD-ROM oferują zwykle znacznie większe możliwości niż materiały w tradycyjnym wydaniu, czyli książki. Na srebrnych krążkach umieszcza się informacje nie tylko w postaci tekstu. Często towarzyszy im odpowiednio dopracowana oprawa dźwiękowa, szata graficzna oraz animacje i sekwencje wideo. Dzięki nim materiał dydaktyczny łatwiej trafia do odbiorcy, a nauka przy użyciu komputera staje się efektywniejsza i bardziej przyjemna.
    Twórcy oprogramowania edukacyjnego wychodzą bowiem z założenia, że użytkownik ich produktów ma się uczyć bawiąc. Pojawiające się różne postacie, mają wzbudzić w najmłodszych zainteresowanie i zachęcić ich tym samym do nauki.
    Na płytach CD oferuje się dziś programy edukacyjne dotyczące najróżniejszych dziedzin nauki. Są to zarówno programy ułatwiające naukę języków, rozwijające różne umiejętności u młodszych i starszych dzieci, jak i materiały, których tradycyjnie uczymy się z przymusu. Do takich należą długie listy słówek czy suchych reguł gramatycznych. Opanowanie ojczystej mowy jest nie lada sztuką. Wie o tym każdy, kto chciał zgłębić zawiłości polskiej gramatyki czy ortografii.
    W przyswojeniu tej wiedzy pomogą dzieciom m.in. programy:

"Zabawa z ortografią"- VULCAN MEDIA i Wydawnictwo Szkolne PWN
    Korzystając z tego programu dzieci dowiedzą się jakiego typu błędy popełniają, a ćwicząc przy rozwiązywaniu krzyżówek, rebusów, zgadywanek i wielu innych atrakcyjnych zabaw nauczą się ich unikać. Dyktanda są o różnym stopniu trudności. Zachęca piękna szata graficzna i prosta obsługa programu.

"Umiem pisać" - Producent "Optimus Pascal Multimedia"
    Praca w tym programie odbywa się na poziomach o zróżnicowanym stopniu trudności. Przewodnikiem po świecie liter jest Chryzostom Słowotwórca. Każdy tekst to oddzielna planeta zamieszkała przez dziwne zwierzaki. Uczeń po wykonaniu polecenia otrzymuje odpowiednią liczbę punktów. Z programu "Umiem pisać" może jednocześnie korzystać dwoje dzieci, rywalizując ze sobą o to, kto zdobędzie więcej punktów.

"Dyktando w praktyce" - Producent "Optimus Pascal Multimedia"
    Program zawiera wiele dyktand, sprawdzianów i zadań tekstowych, które pomogą w przyswojeniu i zapamiętaniu ortograficznych zasad. Każdy z ćwiczonych wyrazów jest objaśniony odpowiednią regułą ortograficzną.

"Klik uczy ortografii" - Producent WSIP, 2000
    Program przeznaczony jest dla dzieci w wieku od 7 do 11 lat. W programie tym ćwiczenia są nie tylko różnorodne rodzajowo, ale także zróżnicowane pod względem stopnia trudności.
Uczeń sam może podejmować decyzję, wybierać ćwiczenia, rozwiązywać problemy. Jest tam pisownia "ó" i "u", "rz" i "ż", "ch" i "h", pisownia spółgłosek miękkich oraz pisownia wielką literą. Program zaopatrzono również w podbudowę teoretyczną.. Dziecko może, z poziomu każdego ćwiczenia zapoznać się z regułami i zasadami ortograficznymi. Można także zajrzeć do słowniczka ortograficznego zawierającego wiele haseł.

    Programy multimedialne z pewnością nie zastąpią szkoły, czy rodziców w nauce ortografii. Pokazują jednak, że nauka może być ciekawsza, bardziej atrakcyjna. Nauka na tekście ilustrowanym kolorową grafiką z pewnością nie tylko wpływa na szybsze przyswojenie wiedzy polonistycznej, ale i poprawia motywację dziecka do działania.

    Badania jakie przeprowadziłam wśród uczniów klas III PSP nr 5 potwierdziły, że wykorzystywanie technologii informacyjnych ma wpływ na przyswajanie reguł ortograficznych. Dzieci chętniej wykonują polecenia atrakcyjne graficznie, zawierające zadania z elementami różnych form nagradzania za poprawnie wykonaną pracę i prezentowane przez postaci z bajek.
    Na podkreślenie zasługuje fakt, iż praca z komputerem angażuje nawet te dzieci, które zwykle osiągają słabsze wyniki w nauce. W jej trakcie wyraźnie się ośmielają, nabierają wiary we własne siły i równie chętnie jak pozostali uczniowie uczestniczą w zajęciach wykonując polecenia o różnym stopniu trudności.
    

Powrót do Top Secret